Roberto Matta
Γεννήθηκε στο Σαντιάγο της Χιλής το 1911. Στα 22, έχοντας σπουδάσει αρχιτεκτονική, τα παράτησε όλα και πήγε στη Γαλλία. Εκεί μπήκε σε ένα κύκλο ζωγράφων που περιλάμβανε τον Νταλί, τον Μπρετόν, τον Γκόρκι και αρχίζει να παράγει τα πρώτα σουρεαλιστικά του έργα. Η σχέση του με τον κύκλο έσπασε όταν ο παράνομος δεσμός του με τη σύζυγο του Γκόρκι θεωρήθηκε μια από τις αιτίες της αυτοκτονίας του τελευταίου.
Ο οστρακισμός του δεν επηρέασε τη φήμη του. Ζούσε μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής, είχε ήδη γίνει γνωστός για την ικανότητά του να παρουσιάζει "εσωτερικά τοπία" (inscapes), και να χρησιμοποιά τη ζωγραφική για να δείχνει τη μορφολογία της ψυχής του.
Τα πολιτικά γεγονότα στη Χιλή, o σοσιαλισμός,και η ανατροπή από τον Πινοσέτ επηρέασαν έντονα τον Μάττα και τα έργα του. Έφτιαξε μια τοιχογραφία με τίτλο "Ο πρώτος στόχος των ανθρώπων της Χιλής" που κρύφτηκε με 16 στρώματα μπογιάς μετά από εντολές του Πινοσέτ. Ανακαλύφθηκε το 2005 και αποκαταστάθηκε πλήρως το 2008.
Καλώ, όποιον θέλει να στοχαστεί σε αυτά τα πράγματα, να συμμετάσχει σε μια μοναδική εμπειρία:
να διεισδύσει στο μυαλό του,στη φαντασία,στη λεκτική φαντασία. Η γλώσσα δεν είναι μόνο γραμματική,είναι και μορφολογία. Όλος ο κόσμος ζει ένα λεξιλόγιο,μερικές φορές επαναλαμβανόμενο,φορτωμένο με την κούραση της καθημερινότητας. Πρέπει να αρχίσουμε, τώρα, να σπάζουμε αυτό το λεξιλόγιό μας, για να καθορίσουμε την ποσότητα των λανθασμένων σημάτων που αναπτύσσονται στο μυαλό μας. Οι λέξεις εξαφανίζονται,με τον ίδιο τρόπο που εξαφανίζεται από τις κοινότητες το λαϊκό αίσθημα.
Η καρδιά βρίσκεται στα αριστερά,και αυτό σημαίνει ότι το αριστερό μάτι είναι που βλέπει την εσωτερικότητα του ατόμου,ενώ το δεξί βλέπει μόνο ότι το συμφέρει. Έτσι, από την καρδιά ως το μάτι, από το μάτι ως το στόμα οδηγείται το πηδάλιο όλου του σώματος και φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι τον κόσμο τον αντιλαμβανόμαστε με το σώμα μας. Το σώμα είναι ένα μάτι και αυτός που θα φτιάξει το χάρτη του κόσμου της συνείδησης του σώματός του μπορεί, κατ' εικόνα και κατ΄ομοίωση, να φτιάξει ένα χάρτη του σώματος του κόσμου του.
Ο κόσμος χρειάζεται να χαρτογραφηθεί με τα συναισθήματα και με το συναίσθημα του ίδιου του του σώματος. Αυτός που δεν έχει το χάρτη του σώματός του, έχει τυφλό σεβασμό για τον κόσμο του.
Καθένας ζει σε ένα κόσμο επιβληθέντα ή ένα κόσμο αισθητό.
Ο επιβληθείς κόσμος είναι μια φυλακή, ο αισθητός μια περιπέτεια.
Άρα, με όποιο τρόπο και να ζει κάποιος, πρέπει να μετατραπεί σε χαρτογράφο και να πάρει το πηδάλιο του άστρου-κορμιού που ζει στο άστρο.
Διότι, μέσα στον καθένα, η ιστορία της ανθρωπότητας είναι δια-ιστορία και με αυτό τον τρόπο το ρήμα γνωρίζω είναι πλουραλιστικό (γνωρίζουμε, γνωρίζεις).Έτσι, όπως η εμπειρία του σύμπαντος είναι ατομική, η εμπειρία του ατόμου είναι συμπαντική.
Το άστρο είναι σφαιρικό, η ιστορία είναι σφαιρική και η ζωή είναι σφαιρική.
Και γι' αυτό, όλοι οι δρόμοι έχουν στροφές, οι θάλασσες έχουν κύματα, και οι ποταμοί έχουν στροφές, και κανείς δε μπορεί να κολυμπήσει δυο φορές στον ποταμό του Ηράκλειτου. Η στροφή του αγνώστου είναι ανήσυχη, ακόμα χειρότερα αυτή η ανησυχία είναι η πραγματική πρόγνωση της προοπτικής. Οφθαλμαπάτη. Για να μην αποπροσανατολιστεί,το μάτι πρέπει να φύγει, όπως φεύγει ο ήλιος, και να κρυφτεί στη σφαιρικότητα του μέλλοντος. Το παρόν είναι σε τροχιά. Κι εγώ είμαι ένα μάτι – εγώ πρέπει να τα δω όλα σήμερα, όπως η γη βλέπει τον ήλιο.
