Ο άνεμος, το ρολόι κι εμείς...

Ο άνεμος έχει μπει επιτέλους μέσα στο ρολόι-

Κάθε λεπτό για τον εαυτό του.

Δεν υπάρχουν πια έξι,

δεν υπάρχουν πια δώδεκα,

είναι τόσο νωρίς όσο είναι αργά.

Η βροχή έχει ξεπλύνει τους αριθμούς.

Τα δέντρα δεν ενδιαφέρονται τι θα συμβεί.

Ο χρόνος μετατράπηκε σε τοπίο

αυτόχειρων φύλλων και στωικών κλαδιών.

Αποχρωματίζεται τόσο γρήγορα όσο χρειάστηκε να χρωματιστεί ;

Ή ίσως αυτά είναι πολλά για να λεχθούν,

με το ρολόι να κολυμπά μέσα στον εαυτό του

και τα λεπτά να έχουν πάρει άδεια θνησιμότητας;

Η θάλασσα δεν έχει καθόλου εικόνα.

Στη θάλασσα τότε: τώρα είναι χρόνος,

Και κάθε θνητή καρδιά είναι ένας ναύτης

Ορκισμένος να εκδικηθεί τον άνεμο,

Να φέρει τη ζωή πίσω στα λεπτά δόντια

Μέσα από τα οποία πρωτοσφύριξε,

Μια ηλίθια περιφρόνησή του, χωρίς να ξέρει γιατί

Στριγγλίζοντας γύρω από το περισπούδαστο ρολόι.

Τώρα δεν υπάρχει ούτε κτύπημα, ούτε φύσημα.

Το πλοίο ηττήθηκε, μαζί με τους άντρες του

Η θάλασσα με το πλοίο, ο άνεμος με τη θάλασσα.

Ο άνεμος επιτέλους μπήκε μέσα στο ρολόι,

Το ρολόι μπήκε επιτέλους μέσα στον άνεμο,

Ο κόσμος βγήκε επιτέλους έξω από τον εαυτό του.

Επιτέλους, εσύ κι εγώ αποκτήσαμε νόημα,

Εσύ μοναδικός επιζών στο χαρτί

Η τόλμη του ανέμου και η φροντίδα του ρολογιού

Γίνονται μια άφωνη γλώσσα

Κι εγώ η ιστορία που αποσιωπείται μέσα-

Υπάρχουν περισσότερα να λεχθούν για μένα;

Λέω περισσότερα από τον αυτοπνιγμένο δισταγμό ;

Αν επαναληφθούν λέξη προς λέξη μετά από μένα,

Το κείμενο δε θα χάσει ούτε ανάσα

Ή ίσως θα σημαίνουν κάτι διαφορετικό ;

Laura Riding

Αποδελτίωση Χ 

Wiegenlied : Guten Abend, gute Nacht

Κυκλοφόρησε (or something like it) το 1868 και είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα νανουρίσματα. Οι στίχοι είναι μια σύνθεση παραδοσιακού ποιήματος (πρώτη στροφή) και στίχων του Georg Scherer. (δεύτερη στροφή). Ο αναχρονισμός που εντοπίζει η wikipedia στη λέξη γαρύφαλο είναι γενικό χαρακτηριστικό των νανουρισμάτων. Οι στίχοι είναι χαρακτηριστικοι: κοιμήσου  με ρόδα και γαρύφαλα, αύριο πρωί Θεού θέλοντος θα ξαναξυπνήσεις (!). Κοιμήσου υπό την επίβλεψη των αγγέλων και φτάσε στον παράδεισο.

Edo Lullaby

Εdo, Yedo ή Yeddo σημαίνει εκβολή και είναι η παλιά ονομασία του Τόκιο. Η αλλαγή του ονόματος έγινε το 1868, το νανούρισμα όμως είναι παλαιότερο (ίσως να είναι του 16ου αιώνα.) Λέει (περίπου):
Ξέρεις που πήγε η τροφός σου; Δε θ' αργήσει. Πήγε πέρα απ' το βουνό, στο σπίτι της. Απ' το χωριό της πήρες για δώρο ένα φλαούτο κι ένα τύμπανο.
Σε άλλο νανούρισμα , στην αρχική εκδοχή, (itsuki lullaby), τραγουδά η ίδια η τροφός:(περίπου πάλι): μισώ να φροντίζω το παιδί που κλαίει, εκείνοι με μισούν γιατί κλαίει το παιδί. Τι αθώο και χαριτωμένο φαίνεται το κοιμισμένο παιδί. Πόσο άσχημο είναι όταν κλαίει.
Ξανά η τροφός, (takeda lullaby) λέει: θα τα παρατούσα όλα και θα επέστρεφα στο σπίτι των γονιών μου.

Ordem e progreso
Παραδοσιακό βραζιλιάνικο νανούρισμα για το οποίο δεν μπόρεσα να βρω τίτλο και στίχους.

Hush little baby don't say a word

lull: 1a) to make a person or an animal quiet or calm, 1b)to calm somebody of their fears, OR 2) -of a storm or noise- to become quiet, to decrease.

A la nanita nana

Παραδοσιακό ισπανικό νανούρισμα. Nana είναι η γκουβερνάντα, χαϊδευτικά η γιαγιά, και επίσης είναι το νανούρισμα. Με κάποιες αλλαγές το βρίσκουμε και ως χριστουγεννιάτικο (mi nina tiene sueno/mi jesus tiene sueno). Η Παναγία, ως μάνα, έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στα νανουρίσματα.

Ninna Nanna (a Gesu)

E se sarà una notte fredda tu mi stringerai più forte, e quando poi sarà l'inverno io non me ne accorgerò.

http://lyricstranslate.com

 Κι αν είναι κρύα η νύχτα θα με κρατάς πιο σφικτά, κι όταν έρθει ο χειμώνας δε θα το καταλάβω.

Aljonushka

Μουσική για άρπα, γραμμένη  από τον Mikhail Mchedelov . Δεν είναι παραδοσιακό νανούρισμα αλλά στα νανουρίσματα οι κανόνες που διέπουν μουσική και στίχους είναι πολύ χαλαροί. Πρέπει μόνο να λικνίζεται το μωρό. Νανούρισμα (η νανάρισμα) είναι το απαλό τραγούδι που το τραγουδά κανέις για να κοιμίσει ένα παιδί, είναι κι οποιοσδήποτε μονότονος ήχος που αποκοιμίζει.

Νάνι του ρήγα το παιδί

Υπάρχουν αρκετές σελίδες με παιδικά νανουρίσματα, κι αρκετά τραγούδια που οι στίχοι τους κρύβουν μέσα νανουρίσματα. Όπως παρουσιάζεται εδώ,  θα μπορούσαν να γίνουν αφορμή γλωσσικού μαθήματος.

"...στ' ασημοπίστολά σου πλάι, της χελιδόνας το φτερό, κι ένα σταυρό να σε φυλάει, τις νύχτες που σε καρτερώ..."

Αποδελτίωση VI


Roberto Matta

Γεννήθηκε στο Σαντιάγο της Χιλής το 1911. Στα 22, έχοντας σπουδάσει αρχιτεκτονική, τα παράτησε όλα και πήγε στη Γαλλία. Εκεί μπήκε σε ένα κύκλο ζωγράφων που περιλάμβανε τον Νταλί, τον Μπρετόν, τον Γκόρκι και αρχίζει να παράγει τα πρώτα σουρεαλιστικά του έργα. Η σχέση του με τον κύκλο έσπασε όταν ο παράνομος δεσμός του με τη σύζυγο του Γκόρκι θεωρήθηκε μια από τις αιτίες της αυτοκτονίας του τελευταίου.

unthinkable

Ο οστρακισμός του δεν επηρέασε τη φήμη του. Ζούσε μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής, είχε ήδη γίνει γνωστός για την ικανότητά του να παρουσιάζει "εσωτερικά τοπία" (inscapes), και να χρησιμοποιά τη ζωγραφική για να δείχνει τη μορφολογία της ψυχής του. 

inscape 1943

Τα πολιτικά γεγονότα στη Χιλή, o σοσιαλισμός,και η ανατροπή από τον Πινοσέτ επηρέασαν έντονα τον Μάττα και τα έργα του. Έφτιαξε μια τοιχογραφία με τίτλο "Ο πρώτος στόχος των ανθρώπων της Χιλής" που κρύφτηκε με 16 στρώματα μπογιάς μετά από εντολές του Πινοσέτ. Ανακαλύφθηκε το 2005 και αποκαταστάθηκε πλήρως το 2008.

listen to the living

Ο ίδιος γράφει (σε ερασιτεχνική μετάφραση):

Καλώ, όποιον θέλει να στοχαστεί σε αυτά τα πράγματα, να συμμετάσχει σε μια μοναδική εμπειρία:

να διεισδύσει στο μυαλό του,στη φαντασία,στη λεκτική φαντασία. Η γλώσσα δεν είναι μόνο γραμματική,είναι και μορφολογία. Όλος ο κόσμος ζει ένα λεξιλόγιο,μερικές φορές επαναλαμβανόμενο,φορτωμένο με την κούραση της καθημερινότητας. Πρέπει να αρχίσουμε, τώρα, να σπάζουμε αυτό το λεξιλόγιό μας, για να καθορίσουμε την ποσότητα των λανθασμένων σημάτων που αναπτύσσονται στο μυαλό μας. Οι λέξεις εξαφανίζονται,με τον ίδιο τρόπο που εξαφανίζεται από τις κοινότητες το λαϊκό αίσθημα.

Η καρδιά βρίσκεται στα αριστερά,και αυτό σημαίνει ότι το αριστερό μάτι είναι που βλέπει την εσωτερικότητα του ατόμου,ενώ το δεξί βλέπει μόνο ότι το συμφέρει. Έτσι, από την καρδιά ως το μάτι, από το μάτι ως το στόμα οδηγείται το πηδάλιο όλου του σώματος και φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι τον κόσμο τον αντιλαμβανόμαστε με το σώμα μας. Το σώμα είναι ένα μάτι και αυτός που θα φτιάξει το χάρτη του κόσμου της συνείδησης του σώματός του μπορεί, κατ' εικόνα και κατ΄ομοίωση, να φτιάξει ένα χάρτη του σώματος του κόσμου του.

Ο κόσμος χρειάζεται να χαρτογραφηθεί με τα συναισθήματα και με το συναίσθημα του ίδιου του του σώματος. Αυτός που δεν έχει το χάρτη του σώματός του, έχει τυφλό σεβασμό για τον κόσμο του.

Καθένας ζει σε ένα κόσμο επιβληθέντα ή ένα κόσμο αισθητό.

Ο επιβληθείς κόσμος είναι μια φυλακή, ο αισθητός μια περιπέτεια.

Άρα, με όποιο τρόπο και να ζει κάποιος, πρέπει να μετατραπεί σε χαρτογράφο και να πάρει το πηδάλιο του άστρου-κορμιού που ζει στο άστρο.

Διότι, μέσα στον καθένα, η ιστορία της ανθρωπότητας είναι δια-ιστορία και με αυτό τον τρόπο το ρήμα γνωρίζω είναι πλουραλιστικό (γνωρίζουμε, γνωρίζεις).Έτσι, όπως η εμπειρία του σύμπαντος είναι ατομική, η εμπειρία του ατόμου είναι συμπαντική.

Το άστρο είναι σφαιρικό, η ιστορία είναι σφαιρική και η ζωή είναι σφαιρική.

Και γι' αυτό, όλοι οι δρόμοι έχουν στροφές, οι θάλασσες έχουν κύματα, και οι ποταμοί έχουν στροφές, και κανείς δε μπορεί να κολυμπήσει δυο φορές στον ποταμό του Ηράκλειτου. Η στροφή του αγνώστου είναι ανήσυχη, ακόμα χειρότερα αυτή η ανησυχία είναι η πραγματική πρόγνωση της προοπτικής. Οφθαλμαπάτη. Για να μην αποπροσανατολιστεί,το μάτι πρέπει να φύγει, όπως φεύγει ο ήλιος, και να κρυφτεί στη σφαιρικότητα του μέλλοντος. Το παρόν είναι σε τροχιά. Κι εγώ είμαι ένα μάτι – εγώ πρέπει να τα δω όλα σήμερα, όπως η γη βλέπει τον ήλιο.

No day without a line : Ο Yuri Olesha θυμάται


Ήμουν ξεμυαλισμένoς με το Μαγιακόφσκι. Όποτε παρουσιαζόταν με κυρίευε η σύγχιση, για κάποιο λόγο έτρεμα όποτε μου έδινε σημασία... Η δική μου, ήταν πάντα στραμμένη πάνω του. Δεν έχανα χειρονομία, βλέμμα και προφανώς λέξη. Έγραψα ήδη ότι παρά το γεγονός ότι ήμουν νέος όταν σχετιζόμουν μαζί του, θα παράβλεπα τη προγραμματισμένη συνάντηση με κάποια ερωμένη αν μάθαινα ότι θα μπορούσα να έβλεπα αυτόν σε κάποιο φιλικό σπίτι. Όχι, θα αποφάσιζα, είναι καλύτερο να δω το Μαγιακόφσκι.

Ήμουν μικρότερος απ' αυτόν - αρκετά, περίπου δέκα χρόνια - και μόλις ξεκινούσα. Αλήθεια, ξεκινούσα καλά, και του άρεσε. Ήξερε το εκστατικό μου ενδιαφέρον γι' αυτόν; Όπως και να είχε, από καιρού εις καιρό, σε μια ή άλλη λογοτεχνική συνάντηση, μια σιωπηρή κατανόηση επικρατούσε μεταξύ μας και ήταν απίστευτα ευχάριστο να νιώθω ότι κάποια απάντηση που δε στρεφόταν προς εμένα στην πραγματικότητα σκόπευε στη δική μου μελέτη και ανέμενε τη συμφωνία ή κριτική μου...

Ήταν πολύ αυστηρός μαζί μου, όπως ήταν με όλους και έλεγε τη γνώμη του για τα γραπτά μου που δεν του άρεσαν χωρίς να ζαχαρώνει το χάπι:"Διάβασα την ιστορία σου. Δε διάβασα ποτέ κάτι τόσο βαρετό."

Ήξερε και να επαινεί. Πόσο χαρούμενος ήμουν όταν το έκανε! Θυμάμαι μια φορά καθόμουν σε ταβέρνα ηθοποιών πίνοντας κρασί και τρώγοντας καραβίδες, και επαινούσε κάτι δικό μου κι ήμουν στο απόγειο της ευτυχίας. Γύρω μας χόρευαν ζευγάρια, οι νεαρές γυναίκες κοίταζαν κρυφά τον Μαγιακόφσκι, λουσμένο στο φως, κι ήμουν περήφανος να κάθομαι μαζί του - οι δυο μας μαζί, μόνο οι δυο μας - ήμουν περήφανος και θριαμβευτής. Τρώγαμε καραβίδες. Όταν αφαιρείς τα όστρακά τους, τρυπάς συνεχώς τα δάκτυλά σου επάνω τους και ο Μαγιακόφσκι είπε στο μαιτρ: "Θα έπρεπε τουλάχιστο να κανονίζατε ένα μανικιούρ ή κάτι."

Ήταν πολύ τρυφερός και συντροφικός με όσους μοιραζόταν τις ίδιες απόψεις και τα ίδια γούστα στη λογοτεχνία. Παρά το γεγονός ότι με τους εχθρούς του ήταν άγριος, ήταν πολύ διακριτικός με τους ομόνοούς του, συμπονετικός και περιποιητικός σαν ένας γιατρός. Το αναπάντεχο αυτής της μετάλλαξης - από τρομερό μονομάχο σε προσεκτικό φίλο για όσους είχαν πνευματικά κοινά - κοσμούσε ασυνήθιστα την εικόνα του. Μοιραζόμουν κι εχώ τα γούστα και τις απόψεις του. Θυμάμαι μια φορά που παίζαμε χαρτιά... Πολλοί παίκτες, φασαρία και καπνός. Έχασα και σχολιάσα στο διπλανό μου ότι έχασα και τα λεφτά που σκόπευα να στείλω σε ένα άρρωστο φίλο στην Κριμέα.Ο Μαγιακόφσκι είχε χάσει επίσης κι ήταν ταραγμένος και θυμωμένος...

Να είχα σκεφτεί ότι θα άκουγε τα λόγια που είπα στο διπλανό;Τηλεφώνησε το επόμενο πρωί.

"Εδώ Μαγιακόφσκι. Έστειλες τα χρήματα στο φίλο σου; Αν όχι, μπορώ να σου τα δανείσω."

Volver (δοκιμή)

Μαντεύω το βλεφάρισμα των φώτων που από μακριά σημαδεύουν την επιστροφή μου.
Τα ίδια φώτιζαν με τις χλωμές τους αντανακλάσεις ατέλειωτες ώρες πόνου.
Κι ας μην ήθελα την επιστροφή, πάντα με φέρνει πίσω η πρώτη αγάπη.

Ο γαλήνιος δρόμος, όπου μια ηχώ λαλεί:
“είναι δικιά σου η ζωή, είναι δικιά σου η μάχη”,
μακριά κοιτά σαρδόνια τ' αστέρια που αδιάφορα μ' έφεραν σήμερα πίσω.

Επιστρέφω,με την όψη γερασμένη, τη σκουριά στον κρόταφό μου απ' τα χιόνια των καιρών.
Νιώθω τη ζωή σαν μια απάτη, είκοσι χρόνια να μη μετράνε,
ότι θόλωσε το βλέμμα, και χαμένο στις σκιές σε ψάχνει και σου φωνάζει.
Ζω, με τη ψυχή κολλημένη στη γλυκειά σου ανάμνηση που άλλη μια φορά θρηνώ.

Φοβάμαι τη συνάντηση με το παρελθόν που επιστρέφει να αναμετρηθεί με τη ζωή μου.
Φοβάμαι τις νύχτες, που αποικημένες με αναμνήσεις, αλυσοδένουν τ' όνειρό μου.
Κι ο ταξιδιώτης που ξεγλιστρά, αργά η γρήγορα, θα σταματήσει το βήμα του.

Μέχρι η λήθη, που σβήνει τα πάντα, σκοτώσει βίαια τη γέρικη μου πλάνη,
φυλώ κρυμμένη μια ταπεινη ελπίδα, πως όλα αυτά είναι η περιουσία της καρδιάς μου.

Soren Kierkegaard

"Δε ξέρετε ότι έρχεται μια στιγμή, μετά τα μεσάνυχτα, που ο καθένας πρέπει να πετάξει τη μάσκα του; Πιστεύετε ότι η ζωή θα κάθεται να γελοιοποιείται; Νομίζετε ότι μπορείτε να το σκάσετε λίγο πριν τα μεσάνυχτα για να το αποφύγετε; Ή δεν το τρέμετε; Έχω δει ανθρώπους να εξαπατούν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα τους άλλους που η πραγματική τους φύση δε μπορούσε πια να αποκαλυφθεί. ...

Υπάρχει κάτι σε κάθε άνθρωπο που σε κάποιο βαθμό τον αποτρέπει από το να είναι απόλυτα διάφανος στον εαυτό του, και αυτό μπορεί να συμβεί σε τέτοιο μεγάλο βαθμό που να είναι τόσο ανεξήγητα μπλεγμένος στις σχέσεις ζωής που εκτείνονται πέρα απ' αυτόν έτσι ώστε σχεδόν να αδυνατεί να αποκαλύψει τον εαυτό του. Όμως αυτός που δε μπορεί να αποκαλύψει τον εαυτό του δε μπορεί να αγαπήσει, και αυτός που δε μπορεί να αγαπήσει είναι ο πιο δυστυχισμένος από όλους. "

"Τη ζωή μπορούμε να την καταλάβουμε μόνο ταξιδεύοντας προς τα πίσω και να τη ζήσουμε μόνο προχωρώντας προς τα εμπρός."