Αποδελτίωση VI


Roberto Matta

Γεννήθηκε στο Σαντιάγο της Χιλής το 1911. Στα 22, έχοντας σπουδάσει αρχιτεκτονική, τα παράτησε όλα και πήγε στη Γαλλία. Εκεί μπήκε σε ένα κύκλο ζωγράφων που περιλάμβανε τον Νταλί, τον Μπρετόν, τον Γκόρκι και αρχίζει να παράγει τα πρώτα σουρεαλιστικά του έργα. Η σχέση του με τον κύκλο έσπασε όταν ο παράνομος δεσμός του με τη σύζυγο του Γκόρκι θεωρήθηκε μια από τις αιτίες της αυτοκτονίας του τελευταίου.

unthinkable

Ο οστρακισμός του δεν επηρέασε τη φήμη του. Ζούσε μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής, είχε ήδη γίνει γνωστός για την ικανότητά του να παρουσιάζει "εσωτερικά τοπία" (inscapes), και να χρησιμοποιά τη ζωγραφική για να δείχνει τη μορφολογία της ψυχής του. 

inscape 1943

Τα πολιτικά γεγονότα στη Χιλή, o σοσιαλισμός,και η ανατροπή από τον Πινοσέτ επηρέασαν έντονα τον Μάττα και τα έργα του. Έφτιαξε μια τοιχογραφία με τίτλο "Ο πρώτος στόχος των ανθρώπων της Χιλής" που κρύφτηκε με 16 στρώματα μπογιάς μετά από εντολές του Πινοσέτ. Ανακαλύφθηκε το 2005 και αποκαταστάθηκε πλήρως το 2008.

listen to the living

Ο ίδιος γράφει (σε ερασιτεχνική μετάφραση):

Καλώ, όποιον θέλει να στοχαστεί σε αυτά τα πράγματα, να συμμετάσχει σε μια μοναδική εμπειρία:

να διεισδύσει στο μυαλό του,στη φαντασία,στη λεκτική φαντασία. Η γλώσσα δεν είναι μόνο γραμματική,είναι και μορφολογία. Όλος ο κόσμος ζει ένα λεξιλόγιο,μερικές φορές επαναλαμβανόμενο,φορτωμένο με την κούραση της καθημερινότητας. Πρέπει να αρχίσουμε, τώρα, να σπάζουμε αυτό το λεξιλόγιό μας, για να καθορίσουμε την ποσότητα των λανθασμένων σημάτων που αναπτύσσονται στο μυαλό μας. Οι λέξεις εξαφανίζονται,με τον ίδιο τρόπο που εξαφανίζεται από τις κοινότητες το λαϊκό αίσθημα.

Η καρδιά βρίσκεται στα αριστερά,και αυτό σημαίνει ότι το αριστερό μάτι είναι που βλέπει την εσωτερικότητα του ατόμου,ενώ το δεξί βλέπει μόνο ότι το συμφέρει. Έτσι, από την καρδιά ως το μάτι, από το μάτι ως το στόμα οδηγείται το πηδάλιο όλου του σώματος και φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι τον κόσμο τον αντιλαμβανόμαστε με το σώμα μας. Το σώμα είναι ένα μάτι και αυτός που θα φτιάξει το χάρτη του κόσμου της συνείδησης του σώματός του μπορεί, κατ' εικόνα και κατ΄ομοίωση, να φτιάξει ένα χάρτη του σώματος του κόσμου του.

Ο κόσμος χρειάζεται να χαρτογραφηθεί με τα συναισθήματα και με το συναίσθημα του ίδιου του του σώματος. Αυτός που δεν έχει το χάρτη του σώματός του, έχει τυφλό σεβασμό για τον κόσμο του.

Καθένας ζει σε ένα κόσμο επιβληθέντα ή ένα κόσμο αισθητό.

Ο επιβληθείς κόσμος είναι μια φυλακή, ο αισθητός μια περιπέτεια.

Άρα, με όποιο τρόπο και να ζει κάποιος, πρέπει να μετατραπεί σε χαρτογράφο και να πάρει το πηδάλιο του άστρου-κορμιού που ζει στο άστρο.

Διότι, μέσα στον καθένα, η ιστορία της ανθρωπότητας είναι δια-ιστορία και με αυτό τον τρόπο το ρήμα γνωρίζω είναι πλουραλιστικό (γνωρίζουμε, γνωρίζεις).Έτσι, όπως η εμπειρία του σύμπαντος είναι ατομική, η εμπειρία του ατόμου είναι συμπαντική.

Το άστρο είναι σφαιρικό, η ιστορία είναι σφαιρική και η ζωή είναι σφαιρική.

Και γι' αυτό, όλοι οι δρόμοι έχουν στροφές, οι θάλασσες έχουν κύματα, και οι ποταμοί έχουν στροφές, και κανείς δε μπορεί να κολυμπήσει δυο φορές στον ποταμό του Ηράκλειτου. Η στροφή του αγνώστου είναι ανήσυχη, ακόμα χειρότερα αυτή η ανησυχία είναι η πραγματική πρόγνωση της προοπτικής. Οφθαλμαπάτη. Για να μην αποπροσανατολιστεί,το μάτι πρέπει να φύγει, όπως φεύγει ο ήλιος, και να κρυφτεί στη σφαιρικότητα του μέλλοντος. Το παρόν είναι σε τροχιά. Κι εγώ είμαι ένα μάτι – εγώ πρέπει να τα δω όλα σήμερα, όπως η γη βλέπει τον ήλιο.

Aποδελτίωση V


Nippon
"Μπορείς να μάθεις δέκα πράγματα μαθαίνοντας ένα."

 Sting, If on a winter's night

"If I have any spirituality at all, it's about music."

Let the sky rain potatoes! Let it thunder to the tune of greensleeves!

And what of logic or in truth appears,

in tacking " Anno Domini " to the years?

Near twenty hundred livened thus have died,

but tarries yet the cause for which He died.

A Christmas Ghost Story by Thomas Hardy

Αποδελτίωση IV

Ομορφιά και Θλίψη

1972. Στις 6 το απόγευμα ο Γιασουνάρι Κουαμπάτα αυτοκτονεί με γκάζι στο γραφείο του χωρίς να αφήσει κανένα επιθανάτιο σημείωμα. Οι στενοί συνεργάτες και η χήρα του θεωρούν το θάνατό του ατύχημα... Μέσα στο φέρετρό του τοποθετήθηκανη αγαπημένη του πένα, εκατό λευκά φυλλά για γράψιμο, η πίπα και τα γυαλιά του, ένας τόμος των γραπτών του, η τελετουργική χαμάκα που φορούσε όταν παρέλαβε το βραβείο Νόμπελ. Το μεταθανάτιο βουδιστικό του όνομα σε μια πρόχειρη απόδοση είναι κάτι σαν “Ένας καθρέφτης λογοτεχνίας σε ένα μοναχικό βουνο.”


Η στιγμή που κρατάει για πάντα

Ο Μανώλης Φάμελλος συζητά για τα τραγούδια του δίσκου:

“Το Δέντρο είναι ένα ελληνοπρεπές τραγούδι στο στίχο και στη μουσική του. Ήταν το τελευταίο κομμάτι που έκανα για το δίσκο, η τελευταία πινελιά. Απέμενε να ειπωθεί κάτι τέτοιο στο δίσκο, το τραγούδι κατα κάποιο τρόπο σηματοδοτεί το τέλος και την αφετηρία για τα πράγματα. Περιγράφει τον ορίζοντα στον οποίο θέλω να κινηθώ.”

“Ακόμα και στο νέο τραγούδι Όταν κοιτάζω εσένα, που αποτελεί φωτογράφηση μιας στιγμής, η προβληματική σχετικά με το χρόνο υπάρχει.”

“Η είδηση του θανάτου του Κουρτ Βόνεγκατ μου ενέπνευσε το Τέλος του κόσμου που έχει σχέση με το πνεύμα του και τα θέματα με τα οποία εκείνος καταπιαστηκε.”

Benoit Pare

"Poor Britney, all her songs sound better by other people"

Aποδελτίωση III

 Τάνια Τσανακλίδου

"Αν αναμετρηθείς με το όνειρό σου, και βρεθείς κατώτερος, πονάει. 

Ενώ ξεκινούσα να μιλήσω για την ενήλικη ζωή μου, κατέληγα να μιλώ για ιστορίες της παιδικής μου ηλικίας. Εκεί ανακαλύπτεις τον αρχέγονο εαυτό σου, αυτόν που κινεί τα νήματα στην μετέπειτα ζωή σου.

Αν πάρεις τον εαυτό σου υπερβολικά σοβαρά, γίνεσαι γελοίος, αποκτάς την πόζα του μετρ.

Όλη η διαδικασία δημιουργίας του δίσκου, μαζί με το Σταμάτη Κραουνάκη και τη Λίνα Νικολακοπούλου, ήταν εξαιρετικά δυνατή. Ήταν τόσο έντονη, που, όταν ολοκληρώθηκε, δεν αντέχαμε πια ο ένας τον άλλο. Ξεπεράσαμε τα όριά μας και δε βρεθήκαμε ποτέ ξανά. Καλύτερα έτσι."

Welcome

Ο νεαρός λαθρομετανάστης θέλει να κολυμπήσει τη Μάγχη για να φτάσει στην αγαπημένη του. 

Ο πρωταγωνιστής παραδέχεται ότι δε θα διάσχιζε ούτε το δρόμο για να φτάσει στη δική του. Δεν είναι εκεί το θέμα.

Στη Γαλλία του Σαρκοζύ, είναι παράνομο να βοηθάς λαθρομετανάστες με οποιοδήποτε τρόπο. Αν είσαι μια μεσήλικη οικοκυρά και βοηθήσεις κάποιο να φορτίσει το κινητό του, έχεις κερδίσει σύλληψη και τρίωρη ανάκριση στο τμήμα. Η ταινία ενίσχυσε τις αντιδράσεις εναντίον ενός νόμου που ταυτοποιεί την ανθρώπινη αλληλεγγύη με το λαθρεμπόριο και την τιμωρεί με πενταετή φυλάκιση η πρόστιμο 30000 ευρώ. 

 Diamanda Galas

Δεν ξέρουν οι ανόητοι ότι η Μαρινέλλα είναι ο θεός; Μια από τις πιο ειλικρινείς και βιωματικές τραγουδίστριες στον κόσμο! Τι να τραγουδήσω; Peter Murphey; Εγώ λέω σε όλους αυτούς "ώρα να μεγαλώσετε!" Η Μαρινέλλα είναι μια απίστευτη τραγουδίστρια, και το ίδιο ισχύει για τη Μαρία Φαραντούρη και τη Σωτηρία Μπέλλοτ. Ή την Ελένη Βιτάλη που ανακάλυψα πρόσφατα: σε μια φράση της βγάζει τέσσερα διαφορετικά συναισθήματα, είναι ευάλωτη, θυμωμένη, πληγωμένη, απορριπτική. Τι τραγουδίστρια είναι αυτή! Αυτό έχω μόνο να πω. Τι τραγουδίστρια!

Αποδελτίωση II


Coco Chanel & Igor Stravinsky

Μια ταινία που προσπαθεί να "παραστήσει το εγωιστικό, ανταγωνιστικό πάθος δύο εγωκεντρικών ιδιοφυίων, παγιδευμένων σε μια ερωτική μάχη." (ΝΥ Times)

Ο Βασίλης Δημητρίου μιλά στον Νίκο Ράλλη:

 

"Ο δίσκος έχει υστεροφημία εφόσον έχει ανταπόκριση, ας μην κοροϊδευόμαστε.

Τη μουσική την εμπνέομαι από την εικόνα, και η εικόνα έχει δύο χαρακτηριστικά γνωρίσματα, το ρυθμό και το χρώμα.

Εγώ είμαι ένας λαϊκός συνθέτης και το τραγούδι το τοποθετώ πάνω από όλα. Το τραγούδι είναι το πιο μέσο έκφρασης του ανθρώπου. Μην ξεχνάς ότι μόνο με το τραγούδι μπορούν να γίνουν ζημιές.

Έχουν πέθάνει, έχουν σκοτωθεί, κι έχουν ερωτευτεί άνθρωποι με ένα τραγούδι.

Σήμερα, δυστυχώς, η ηθική και η αισθητική, που για μας τους αριστερούς ήταν ευαγγέλιο, όχι μόνο δεν είναι προτεραιότητες, αλλά είναι άγνωστα είδη.

Παραμονές εκλογών και δεν μιλάει κανείς για το πώς θα βγούμε από το λούκι το πολιτιστικό στο οποίο βρισκόμαστε. Μόνο για το λούκι το οικονομικό μιλάνε όλοι. Όμως το κραχ το οικονομικό πιστεύω ότι είναι πλασματικό, κι αυτή είναι μια αλήθεια που κανείς δε λέει."

200 χρόνια από τη δολοφονία του Αβραάμ Λίνκολν.

O άνθρωπος που δολοφόνησε τον  Λίνκολν φωνάζοντας sic semper tyrannis, η Μέρι Σουράτ, η γυναίκα που προσπάθησε να τον κρύψει, ο δικηγόρος που προσπάθησε να αποτρέψει την καταδίκη της σε  θάνατο, ως συνεργού, και οι δύο νέες ταινίες που ετοιμάζονται. ( Tears of Rivals του Spielberg, Conspirator του Redford.)

Η Οντέτ Βαρών-Βασάρ μιλά στη Μυρτώ Τσελέντη

"Σήμερα διακρίνω μια τεράστια απαισιοδοξία - δικαιολογημένη ως ένα βαθμό. Αντίθετα, ακόμη και μέσα στις πιο μαύρες και αντίξοες συνθήκες της κατοχής , υπήρχε μια τεράστια αισιοδοξία."

"Σήμερα λείπει ένα συλλογικό όραμα και οι αγωνίες είναι πολύ πιο προσωπικές."

Αποδελτίωση I

Walter Isaacson: "Αϊνστάιν - Η ζωή του και το σύμπαν" 
Είναι σημαντικό να ενισχύουμε την ατομικότητα, γιατί μόνο το άτομα είναι σε θέση να παράγουν νέες ιδέες. Αλμπερτ Αϊνστάιν.

(Οι μαθησιακές δυσκολίες) αποτέλεσαν κατ' αυτόν την αιτία να ανακαλύψει τη θεωρία της σχετικότητας, καθώς αυτές τον ωθούσαν να ερευνά σε πολύ μεγαλύτερο βάθος τα διάφορα προβλήματα. 

Η αυθάδεια και το ανεξάρτητο αλλά και επικριτικό απέναντι στις καθιερωμένες θεωρίες πνεύμα του, τα οποία εκδήλωσε στη διάρκεια των σπουδών του στο πολυτεχνείο της Ζυρίχης, σε καθηγητές του όπως ο Χάινριχ Βέμπερ, τον έφεραν σε ρήξη με την ακαδημαϊκή κοινότητα. 

Έταξε τα λεφτά του βραβείου Νόμπελ - που ήταν σίγουρος ότι θα κέρδιζε κάποια στιγμή - στη Μιλέβα Μάριτς όταν αποφάσισε να τη χωρίσει. Ο δεύτερος γάμος του, με την πρώτη του ξάδελφη Έλσα Αϊνστάιν, αργότερα, αποτέλεσε σκάνδαλο.

Σύμφωνα με την αδελφή του, "όποια πρόταση κι αν εκστόμιζε, ανεξάρτητα με το πόσο τετριμμένη ήταν, την επαναλάμβανε πρώτα στον εαυτό του, κουνώντας μόνο τα χείλη."

Σύμφωνα με τον ίδιο, λίγους μήνες πριν το θάνατό του, σε σχέση με την ατομική βόμβα: "Ίσως να συγχωρεθώ, γιατί όλοι πιστεύαμε ότι υπήρχε μια πολύ μεγάλη πιθανότητα να εργάζονταν οι Γερμανοί πάνω στο πρόβλημα, να πετύχαιναν, να χρησιμοποιούσαν την ατομική βόμβα και να κατόρθωναν έτσι να γίνουν η κυρίαρχη φυλή."  

(παρουσίαση από τη Μ. Τσελέντη)

Δήμος Αβδελιώτης (συνέντευξη στη Μ. Καλτάκη)

Για το γυναικείο λόγο ο οποίος παραμένει μυστικός:  "Η σύγχιση εν μέρει ευθύνεται και για το οτι ο γυναικείος λόγος συχνά μιμείται τον ανδρικό για να μπορέσει να ακουστεί και να παραγάγει η γυναίκα έργο σε δομές πατριαρχικού χαρακτήρα."

Για την πολιτική και την τέχνη: "Η πολιτική αναπαράγεται αυτιστικά μέσα από την πολιτική, ενώ θα έπρεπε να παράγεται μέσα από την τέχνη, γιατί η τέχνη προηγείται της πολιτικής όπως η φαντασία προηγείται του λόγου..(...) Η πολιτική θα έπρεπε να ανάγεται , να εκπορεύεται εκ του λόγου και της τέχνης."

Για τη ροή των πραγμάτων και των εξελίξεων: "Η τέχνη στοχεύει στην αλήθεια, δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα. Μας υπενθυμίζει προς τα που τείνουμε. Κι εγώ πιστεύω ότι όλη η πορεία μας τείνει προς την τελείωση."

"Αν ένα καράβι μπάζει νερά, κι εμείς λέμε "το σκαρί σάπισε", είναι μοιραίο να βουλιάξει, θα βουλιάξει. Το θέμα είναι αν μπορείς να κάνεις κάτι για να μη συμβεί."

Λευκή κορδέλα, του Μίκαελ Χάινεκε

Τα ανάμματα της συλλογικής συνείδησης, που υποχρεώνεται ή σύρεται, πολλές φορές με τη θέλησή της, προς τον αυταρχισμό.... Η καταβαράθρωση της δημοκρατίας που θα έρθει πολύ σύντομα. Το έργο του Χάινριχ Φον Κλάιστ, 19ος αιώνας, που προσέχει εξονυχιστικά τις λεπτομέρειες που φέρνουν το άτομο μπροστά στη συναισθηματική κρίση.

Κι οι απόψεις του Νίτσε. Ο άνθρωπος δε μπορεί να οδηγηθεί στο μέλλον με μοναδικό, πρωταρχικό εργαλείο τη λογική. Όπως θα πει στο έργο "Η θέληση για δύναμη", το πεπρωμένο του κάθε ανθρώπου εξαρτάται από τη φιλοδοξία, τον αγώνα για αποτελέσματα. 

Το σκοτεινό σημείο, όπως το καθόρισε ο μαθητευόμενος Σίγκμουντ Φρόυντ, που στο επέκεινα αυτού κυριαρχεί το χάος ή η υστερία. Όσο το άτομο μεγαλώνει, αποφασίζει να ενδυναμώσει τον πόνο, αναβάλλοντας συνεχώς την ευχαρίστηση.

Οι ιεραρχίες, οι πειθαναγκασμοί που μέσω των ιεραρχιών επιβάλλονται, οι αφορισμοί και οι διατάξεις, η αναστολή και η καταστολή, παρέα με τον πάστορα και τις ταξικές διαφορές, όλα μαζί στην ίδια ταινία. Παρουσίαση από το Ν. Κουρμουλη.

Ατάκα

"Το πιο αντικειμενικό πράγμα στον κόσμο είναι το αυθεντικά προσωπικό."

Εξόριστες μνήμες: αλήθεια σημαίνει μη λήθη

πορτραίτα θραύσματα των τελευταίων Ελλήνων, πρώην πολιτικών πρισφύγων στην Τασκένδη. (φωτογραφία από την Αυγή )

 Η χαμένη τιμή της Καταρίνας Μπλουμ (η πώς αναπτύσσεται η βία και που οδηγεί)
"Μερικές φορές οι λέξεις είναι πιο ισχυρές από τα χαστούκια και τα πιστόλια." Η. Böll. 1974

Note to self: 7 Δεκεμβρίου 2010: συλλαμβάνεται στο Λονδίνο o J. Assange , με σκοπό να εκδοθεί στη Σουηδία. Εκεί, θα εξεταστούν οι κατηγορίες που έγιναν τον Αύγουστο, αποσύρθηκαν το Σεπτέμβρη, ξαναεμφανίστηκαν το Δεκέμβρη. Η σκέψη ότι αυτό συνδέεται με τις διαρροές είναι λογική. H συζήτηση για την ελευθερία του λόγου πάρα πολύ λογική. Η σίγουρη καταδίκη των δύο γυναικών  (που δεν έχουν καθόλου κοινά με την Καταρίνα Μπλουμ, αλλά αυτή τη στιγμή βρίσκονται  σε παρόμοια θέση), πόσο λογική είναι;